Behandeling post-op: droog aseptisch verband
De drie concepten kunnen onafhankelijk van elkaar worden gesteld om een droge aseptische relatie te verklaren.
- De wond die behandeld moet worden, moet droog
- Aseptisch: de wond wordt beschouwd als niet-gecontamineerd, is ontstaan in de operatiekamer, en heeft een primaire wondgenezing.
- De term "verband" heeft geen betrekking op een specifiek verband, maar eerder op een verbandwissel.
Aanbevelingen
De wonde dient zo mogelijk minstens 48h postoperatief gesloten te blijven (Smet, 2015; WHO, 2016).
- Eerste laag epitheelcellen sluit de wonde binnen de 48h
- Iedere verbandwissel houdt gevaar in voor een chirurgische wondinfectie.
- Reinigen van de wonde veroorzaakt koeling waardoor de cellulaire activiteit kan vertragen wat de wondheling kan aantasten.
- Bijkomende verbandwissel kan indien:
- De patiënt onverklaarbare koorts heeft
- Het verband verzadigd is
- Er pijn of jeuk is ter hoogte van de wonde
- Het verband los hangt
- Mechanisch reinigen van de wonde met als doel het verwijderen van bacteriën, afbraakstoffen en debris (Smet, 2015).
- Hierbij kan gebruikt gemaakt worden van NaCl 0,9% of kraantjeswater
- Ontsmetten van niet-geïnfecteerde wonden moet worden vermeden, tenzij voldaan aan twee van onderstaande criteria volgens Center for Disease Control and Prevention (CDC) (Smet, 2015):
- Purulent exsudaat
- Positieve wondkweek
- Minstens twee tekenen van inflammatie zijnde: calor, rubor, tumor, dolor
Postoperatieve verbanden
Het afdekverband heeft tot taak te voorkomen dat de wond na de operatie geïnfecteerd raakt en exsudaat te absorberen. Hechtingen of nietjes worden beschermd, en eventueel exsudaat wordt door het verband geabsorbeerd. Dit verband moet zo snel mogelijk na de operatie in de operatiekamer worden aangebracht (Smet, 2015; WHO, 2016).
Kortom, het verbandmateriaal moet aan de volgende eisen voldoen (Smet, 2015; Vowden & Vowden, 2017):
- Goede observatie van de wonde en wondomgeving moet mogelijk zijn
- Het verband absorbeert goed het wondvocht
- Semi-permeabel
- Comfort van de patiënt moet mee in rekening worden gebracht bij de keuze van het verband (bv.: allergieën, stripping letsels…)
Als wondverband lijkt polyurethaanfolie in combinatie met een absorberend verband dus de beste optie te zijn (Smet, 2015).
Het wordt als vanzelfsprekend beschouwd dat chirurgische wonden na de operatie moeten worden afgedekt met een verband. De waarde van het afdekken van operatiewonden is daarentegen nooit objectief aangetoond. Na 6 tot 24u vindt reeds afsluiting van de incisie plaats. Invloeden van buitenaf, zoals bacteriële besmetting, worden dan van de wond geïsoleerd. Daardoor zouden blootliggende wonden niet meer vatbaar zijn voor infecties. Deze methode heeft ook bepaalde voordelen. De chirurg kan de wond gemakkelijk controleren, en de kosten van verbandmateriaal worden beperkt. Echter geven wonden nog veel exsudaat af tot gemiddeld 48h postoperatief. Daarnaast zijn vroeg postoperatieve wonden nogg extra gevoelig voor bacteriële invasie en wenst de patiënt vaak dat de wonde wordt afgedekt (Dobbelaere & Schuermans, 2013).