Triangle of Wound Assessment
In de context van holistische patiëntenzorg maakt het model van de Triangle of Wound Assessment een evaluatie van het wondbed, de wondrand en de wondomgeving (periwond) mogelijk. Door de aandacht tevens te richten op de huid rondom de wonde, wordt het concept van wondbedpreparatie (TIME) bevorderd.
De Triangle of Wound Assessment (driehoek voor wondbeoordeling) is een eenvoudig concept om de wondomgeving systematisch te betrekken bij de wondbeoordeling (WUWHS, 2016).
Het wondbed, de wondrand en de wondomgeving kunnen worden gezien als drie zones van een driehoek.
- In het wondbed tracht de zorgverstrekker gedevitaliseerd weefsel te verwijderen, exsudaat te beheersen, infectie en ontsteking te voorkomen en de vorming van granulatieweefsel te bevorderen.
- Ter hoogte van de wondranden wordt wondheling gestimuleerd door verdikte wondranden te debrideren en exsudaatmanagement te verbeteren.
- De wondomgeving (de periwondhuid) dient te worden beschermd tegen maceratie, excoratie, droge huid, hyperkeratose, eelt en eczeem (WUWHS, 2016; Dowsett et al., 2015).
Woundbed
Het weefseltype, de hoeveelheid exsudaat en de aan- of afwezigheid van lokale en/of systemische wondinfectie zijn allemaal factoren waarmee rekening moet worden gehouden bij de beoordeling van het wondbed (WUWHS, 2016). Wel of niet verweekt necrotisch weefsel in een wonde wordt al langere tijd gezien als een belemmering voor de wondbeoordeling en voor de wondgenezing. Tevens vormt het een potentiële bron van wondinfectie. Debridement biedt het voordeel dat niet-gevasculariseerd weefsel, ziektekiemen en cellen die het genezingsproces belemmeren, worden verwijderd, waardoor de groei van gezond weefsel wordt bevorderd (EWMA, 2004; WUWHS, 2016)
De Triangle of Wound Assessment deelt het weefsel in het wondbed in vier categorieën in: necrotisch, verweekt necrotisch, granulerend, en epitheliserend (WUWHS, 2016).
Te veel exsudaat kan de wondgenezing belemmeren. Te weinig exsudaat daarentegen kan resulteren in een te droog wondoppervlak, waardoor celactiviteit, celmigratie en wondgenezing worden belemmerd (WUWHS, 2016; WUWHS, 2019).
Wound edge
De wondranden kunnen belangrijke informatie geven over de evolutie van de wonde en de ingestelde behandeling. Maceratie, droge huid, ondermijning en opgerolde wondranden zijn problemen die frequent optreden (WUWHS, 2016; Baranoski et al., 2020; Leaper et al., 2012). De wondheling zal frequenter vertragen bij een droge omliggende huid en/of opgerolde wondranden, die soms voorkomen bij wonden met een inflammatoire oorsprong. Wat kan leiden tot slechte genezingsresultaten als ze niet op de juiste manier worden behandeld. Wanneer er sprake is van ondermijning, geeft de Triangle of Wound Assessment aan om de positie en mate van ondermijning te documenteren (WUWHS, 2016).
Periwound skin
Het periwondgebied ofwel de wondomgeving wordt gedefinieerd als de huid die 4 cm voorbij de wondrand reikt, hoewel het ook alle huid onder het wondverband kan omvatten. De wondomgeving dient te worden beschermd zodat verdere huidschade, bv. door onvoldoende absorptie van exsudaat, wordt voorkomen (WUWHS, 2016; Dowsett et al., 2015;. Dowsett & Allen, 2013).
