Reinigen en ontsmetten in de wondzorg

Antimicrobieel is een overkoepelende term die verwijst naar antibacteriële, antivirale, antiparasitaire middelen en antimycotica die de groei van micro-organismen remmen en/of die doden.

Het toenemend probleem van antimicrobiële resistentie in de wondzorg toont aan dat er nood is aan een globale aanpak. Antimicrobiële resistentie verwijst naar het vermogen van micro-organismen, zoals bacteriën, virussen, schimmels en parasieten, om resistent te worden tegen de effecten van antimicrobiële middelen die oorspronkelijk bedoeld waren om ze te doden of te remmen. Het ontstaat wanneer micro-organismen mutaties of genetische veranderingen ondergaan die hen in staat stellen te overleven in aanwezigheid van antimicrobiële middelen, waardoor deze steeds minder effectief worden bij de bestrijding van infecties.

Het beheersen van antimicrobiële resistentie in wondzorg vereist een geïntegreerde aanpak, waaronder het bevorderen van rationeel gebruik van antimicrobiële middelen en optimalisatie van hygiënische maatregelen om infecties te voorkomen.

Antimicrobiële middelen zijn essentieel om enerzijds zorgvragers te beschermen tegen infecties en anderzijds om deze infecties te behandelen. Het belang van reinigen en gericht ontsmetten is hierbij niet te onderschatten.

Vaak bestaat er bij zorgverleners onduidelijkheid over wanneer en met welke middelen ze een wonde het best reinigen en of er al dan niet ontsmet moet worden. Daarom heeft EduWond op basis van internationale consensusdocumenten en klinische expertise een Nederlandstalig consensusdocument opgemaakt.

Bij de opmaak van het document werd het internationaal consensusdocument “Wound Infection in Clinical Practice” (International Wound Infection Institute, 2022) als basis gebruikt. Indien andere bronnen werden geraadpleegd, wordt hier in de tekst aan gerefereerd.

Het doel van dit document is om zorgverleners concrete richtlijnen aan te bieden om een doordachte keuze te kunnen maken op het gebied van reiniging en ontsmetting. Deze richtlijnen zijn direct toepasbaar in de dagelijkse praktijk en we streven hierbij naar uniformiteit in wondbedpreparatie en bevordering van een vlotte wondgenezing bij zorgvragers met een (chronische) wonde. Het document maakt gebruik van generieke productnamen en vermeldt merknamen alleen als niet-limitatieve voorbeelden.