Preventie IAD: huidverzorging
Huid reinigen
Het is essentieel om bij het reinigen geen extra beschadiging van de huid te veroorzaken en dus een zachte reiniging toe te passen. Het reinigen van de huid van de perineale regio moet weliswaar dagelijks gebeuren en ook na elk voorval van fecale incontinentie. Door het reinigen van de huid kan er echter nog meer irritatie optreden. Daarom is het belangrijk om een evenwicht te vinden tussen het verwijderen van fecale resten en de preventie van bijkomende irritatie als gevolg van het reinigen (10).
Het is hierbij belangrijk om een reinigingsmiddel of zeep te gebruiken met een huidneutrale pH (pH van 4-5) zonder parfum of andere allergenen. Door een reinigingsmiddel met een hogere pH te gebruiken (alkalisch) zal de huid zijn zure beschermende mantel verliezen. Ook het gebruik van water op zich zal uitdroging in de hand werken. In deze situaties kan het gebruik van reinigingsschuim of -sprays worden overwogen om aldus het gebuik van water alsook van zeep te vermijden.
Kies een reinigingsmiddel dat ervoor zorgt dat de urine/ stoelgang/ zalfresten gemakkelijk loskomen van de huid. Het vermijden van frictie zal namelijk ook IAD helpen te voorkomen. Door op een zachte manier te reinigen, door met een vloeibaar reinigingsmiddel (of met een zacht doekje dat hiervoor ontworpen werd) te deppen, wordt frictie zo veel als mogelijk vermeden (4).
Huid hydrateren
Vaak is het noodzakelijk om nog een extra hydraterende crème of zalf aan te brengen op de huid van de patiënt. Dit om de gevoelige huid te herstellen en vochtig te houden waardoor de huid meer resistent is voor irriterende producten en frictie. Deze producten kunnen heel verschillend zijn naar samenstelling toe. Twee categorieën kunnen hier onderscheiden worden, namelijk de emollientia (oliën) en de humectanten (vb. glycerine). De emollientia bevatten hoge concentraties aan lipiden en verhogen de barrièrefunctie van de huid. Ze hebben een positieve invloed op het herstel van de huid wat resulteert in een betere hydratatie. Humectanten zorgen enerzijds voor een betere absorptie van water van de dermis naar de epidermis toe en zorgen er anderzijds voor dat in vochtige omstandigheden het stratum corneum wordt ondersteund om water vanuit de omgeving te absorberen (15).
Heel vaak worden producten gehanteerd die een combinatie vormen van zowel het reinigen, beschermen als hydrateren. Dit heeft als grote voordeel dat het minder tijd in beslag neemt voor de hulpverlener, patiënt zelf of mantelzorger, wat leidt tot een hogere therapietrouw. Het is echter steeds belangrijk om kleine hoeveelheden van de producten te gebruiken omdat anders de kans op maceratie van de huid zal toenemen.
Huid beschermen
Na het reinigen en eventueel reeds hydrateren van de huid, is het zowel voor de preventie als voor de behandeling van IAD belangrijk om de intacte huid te beschermen. Het aanbrengen van een huidbeschermer moet op regelmatige basis gebeuren bij elke risicopatiënt, en als het mogelijk is vooraleer er contact is met urine of stoelgang.
Dit gebeurt door het maken van een barrière tussen de huid en de urine/ stoelgang die irritatie veroorzaakt (4). Huidbeschermers kunnen verschillende consistenties aannemen en kunnen grofweg ingedeeld worden in twee categorieën. Enerzijds zijn er de producten die een mechanische barrière vormen tegen vocht (bijvoorbeeld: dimethicone, acrylate terpolymeren) en anderzijds de producten die een fysische barrière vormen (bijvoorbeeld: zinkoxide, vaseline, oliën) (10, 11, 16).
Er zijn heel wat producten op de markt en vaak bestaan deze uit een mengeling van de verschillende categorieën huidbeschermers (7).