Pathofysiologie IAD: risicofactoren
Een combinatie van externe en interne factoren zorgt ervoor dat een patiënt een bijkomend risico vertoont tot het ontwikkelen van IAD (Figuur 3).
Figuur 3
Externe factoren
Mechanische factoren, zoals frictie en schuifkrachten, hebben een invloed op het ontstaan van IAD. Deze factoren kwetsen de verzwakte huid, wat opnieuw leidt tot een verhoogde permeabiliteit en bijkomende beschadiging van de huid (8).
Interne factoren
Onder interne factoren worden factoren verstaan die eigen zijn aan de persoon. In het algemeen zal incontinentie vooral bij ouderen en heel jonge kinderen resulteren in huidletsels. Bij neonaten spreekt men niet van IAD, maar van luierdermatitis. De huid van ouderen wordt gekenmerkt door een verminderde celvernieuwing met vertraagde wondheling en een dunnere dermis tot gevolg. Dit fenomeen is nog meer uitgesproken bij personen onder corticoïd therapie. De huid is ook minder elastisch door een verminderde hoeveelheid elastine en droger doordat de productie van talg en zweet vermindert. Dit alles zorg ervoor dat ouderen een meer fragiele huid hebben en meer kwetsbaar zijn voor de ontwikkeling van IAD (8).
Bij heel jonge kinderen is de huid nog immatuur, met een onvoldoende ontwikkelde bovenste huidlaag (stratum corneum). Het dragen van een luier zorgt voor frictie en een verhoogde blootstelling aan urine en stoelgang. Hierdoor zien we ook bij deze leeftijdsgroep een verhoogde kans heeft op het ontwikkelen van huidletsels op basis van incontinentie, in dit geval luierdermatitis.
Patiënten die bepaalde medicatie innemen, zoals systemische corticoieden of chemotherapeutica, vertonen een verminderde celaanmaak en bijgevolg een meer fragiele huid, wat ook kan bijdragen tot het ontstaan van IAD.
Andere factoren
Ook immobiliteit, een slechte voedings- en huidtoestand, verminderd bewustzijn, medicatie (antibiotica, corticoïden, steroïden, chemotherapeutica), pijn, kritisch zieke patiënten, verhoogde lichaamstemperatuur, onmogelijkheid om de eigen hygiëne te waarborgen, diabetes en verhoogde BMI vormen risicofactoren in de ontwikkeling van IAD (5, 10).