Pathofysiologie diabetes: oorzaak

Motorische neuropathie

Motorische neuropathie kan leiden tot spierverzwakking en/of atrofie van de voetspieren. De tenen komt in klauwstand te staan en hamertenen kunnen voorkomen. Het gangpatroon van de patiënt wijzigt en nieuwe druk- en wrijvingsplaatsen worden gevormd (3)(Figuur 4: drukulcus als gevolg van motorische neuropathie)..

Door deze veranderingen neemt de druk op de metatarsaal koppen en teenpunten in belangrijke mate toe. Er ontstaat eelt en vernietiging van de huid of het onderliggende weefsel die door de patiënt niet, of te laat worden opgemerkt (3).

Klauwstand van de voet, hamertenen en een gewijzigd gangpatroon door motorische neuropathie, in combinatie met verstoorde proprioceptie en verminderde perspiratie door autonome neuropathie, zorgen samen voor een toename van drukpunten bij het wandelen en rechtstaan. Het lichaam reageert op deze veranderde druk- en schuifkrachten door de vorming van eelt (Figuur 5: Eeltvorming bij diabetesvoet). Een overmatige eeltvorming leidt echter tot een verdere drukverhoging ter hoogte van deze zones. waardoor beschadiging van de onderliggende weefsels kan optreden zonder zichtbare afwijkingen. Uiteindelijk ontstaat bij aanhoudende belasting en wrijvingskrachten een secundair en dieper huiddefect onder de eelt. Het huiddefect wordt door de aanwezigheid van sensorische neuropathie niet onmiddellijk opgemerkt door de patiënt. Deze blijft op de aangetaste voet lopen waardoor genezing uitblijft. Uiteindelijk kan de infectie leiden tot verdere destructie van het weefsel en het ontstaan van een diep ulcus (3, 7) (Figuur 6: Verdoken ulceratie onder eeltvorming).

 

Drukulcus Als Gevolg Van Motorische Neuropathie

Figuur 4

 

Eeltvorming

Figuur 5

Verdoken Ulceratie

Figuur 6

Een motorische neuropathie kan niet alleen leiden tot een chronische voetwonde maar kan ook aanleiding zijn tot het ontstaan van een charcot voet. Een charcot voet is zeldzaam en relatief pijnloos. De aandoening komt vooral voor bij langdurige aanwezigheid van slecht gereguleerde diabetes en kan meerdere gewrichten treffen (7).

Het precieze ontstaan van een charcot voet is niet geheel duidelijk. Aangenomen wordt dat neuropathie aanleiding kan geven tot een toegenomen botresorptie en atrofie van de spieren. Door de botaantasting is een gering trauma voldoende voor een fractuur in de voet. Wanneer dit probleem niet tijdig wordt erkend en aangepakt, kan dit leiden tot het doorzakken van de aangetaste gewrichten met onherstelbare misvormingen van de voet tot gevolg (7) (Figuur 7: Charcotvoet).

De ernstige gevolgen van deze aandoening kan men enkel voorkomen door een vroegtijdige diagnose en adequate behandeling. Deze behandeling bestaat uit het ontlasten van de voet, bij voorkeur door gips, eventueel aangevuld met het toedienen van pamidronaat (medicatie die de botresorptie remmen) in de acute fase. Meestal wordt de voet nadien chirurgisch gecorrigeerd.

 

Charcot

Figuur 7