Observatie (minstens 1 maal per dag) en goede rapportage zijn belangrijk om eventuele weefselschade vroegtijdig te herkennen. Wanneer niet-wegdrukbare roodheid wordt geobserveerd, is het aangewezen om onmiddellijk preventieve maatregelen te treffen (1, 3). Indien accurate preventieve maatregelen tijdig getroffen worden, kan de ontstane weefselschade reversibel zijn (3).

Opmerking: wegdrukbare roodheid is geen decubitus. Het langdurig aanhouden van deze wegdrukbare roodheid kan wel wijzen op een verhoogd risico tot het ontwikkelen van decubitus. Bijkomende preventieve maatregelen zijn niet nodig maar er kan worden aanbevolen om de observatiefrequentie te verhogen.

Een correct onderscheid kunnen maken tussen niet-wegdrukbare en wegdrukbare roodheid is erg belangrijk in het kader van risicobepaling en het bijkomend opstarten van preventieve maatregelen:

Wegdrukbare roodheid is een normale fysiologische reactie na een periode van drukbelasting. Klinisch is het zichtbaar als een afgelijnde rode zone die bij druk wit wordt.

Niet- wegdrukbare roodheid is de klinische uiting van schade ten gevolge van drukbelasting. Deze schade doet zich vooral voor ter hoogte van de bloedvaten van de dermis (3). Klinisch is niet-wegdrukbare roodheid te zien als een rode zone die niet wit gedrukt kan worden (figuur 8).

Figuur 8

Bij categorie I wordt niet-wegdrukbare roodheid gezien van de intacte huid (figuur 7). Niet-wegdrukbare roodheid kan zichtbaar zijn als een duidelijk afgelijnde zone met blijvende roodheid ter hoogte van een beenderige structuur (3). Bij patiënten met een donkere huidskleur kan geen roodheid worden waargenomen. Hier kan gelet worden op drukgerelateerde veranderingen van de intacte huid zoals een wijziging in huidtemperatuur (warmer of kouder), een veranderde weefselconsistentie (oedeem of verharding) en tekenen van gevoeligheid, pijn.

Om het onderscheid te kunnen maken tussen wegdrukbare roodheid en niet-wegdrukbare roodheid kan gebruik gemaakt worden van de vingerdrukmethode of van het drukglaasje:

Vingerdrukmethode: met de vinger of de duim wordt voorzichtig druk uitgeoefend op de rode huidvlek (figuur 9).

Figuur 9

Wanneer deze wit gedrukt kan worden, is de microcirculatie intact gebleven en is er geen teken van weefselschade. Observeren of de roodheid al dan niet kan worden weggedrukt, kan bemoeilijkt worden door een snelle capillaire refill (vulling van de haarvaten). Wanneer dit het geval is, kan het gebruik van een drukglaasje nuttig zijn.

Drukglaasje: een drukglaasje is een doorzichtig schijfje. Het schijfje bestaat uit glas of transparant plastiek met een diameter van ongeveer 5 cm. Met het drukglaasje kan druk worden uitgeoefend op de huid en kan er tezelfdertijd geobserveerd worden of de huid bij druk wit wordt of niet.

Wanneer niet-wegdrukbare roodheid wordt geobserveerd, dienen (bijkomende) preventieve maatregelen te worden opgestart. Gebruik geen ondoorzichtige zalven, verbanden of folies omdat dit de verdere observatie kan bemoeilijken en de druk- en schuifkrachten net negatief kunnen beïnvloeden.